علائم بیش‌فعالی چیست؟/ این علائم را در کودک دیدید به پزشک مراجعه کنید

به گزارش صد آنلاین، این گزارش از دیدگاه یک فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان ، به طور جامعی به مبحث اختلال بیش‌فعالی (ADHD) می‌پردازد. در ادامه تحلیل جامع و مرتب‌سازی این خبر برای درک بهتر موضوع آمده است:

چه چیزی اختلال بیش‌فعالی (ADHD) است؟ 

اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی (ADHD) یک اختلال عصبی-روانی شایع در کودکان است که با مشکلاتی در زمینه تمرکز، کنترل رفتار و فعالیت بدنی بیش از حد همراه است.

این اختلال:

• اغلب از دوران پیش‌دبستانی (حدود ۲ سالگی) شروع می‌شود.
• می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد.
• بدون درمان مناسب، می‌تواند منجر به مشکلات تحصیلی، رفتاری و اجتماعی جدی شود.

 علائم بیش‌فعالی چیست؟

علائم ADHD معمولاً به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1️⃣ کمبود تمرکز:

• گم کردن وسایل
• ناتمام گذاشتن کارها
• فراموشی و عدم توجه به جزئیات
• مشکل در برنامه‌ریزی و مدیریت زمان

2️⃣ بی‌قراری و پرتحرکی:

• حرکت دائمی دست و پا
• نشستن ثابت برای مدت طولانی دشوار است
• صحبت زیاد و بی‌وقفه
• قطع حرف دیگران

3️⃣ واکنش‌های ناگهانی و تکانشی:

• صبر نکردن در صف
• تصمیم‌گیری بدون فکر کردن
• درخواست‌های مکرر توجه

⚠️ مهم: برای تشخیص ADHD، این علائم باید حداقل 6 ماه وجود داشته باشد و در بیش از یک محیط (مثل خانه و مدرسه) مشاهده شود.

 

طبق گفته دکتر ماهورام:

• ژنتیک مهم‌ترین عامل موثر در بروز ADHD است.
• عوامل محیطی مثل شرایط دوران بارداری، استرس والدین، تماس با سموم و... نقش دارند ولی اثبات علمی کاملی ندارند.
• مواد شیمیایی مغزی مانند دوپامین و نوراپی NEPHRINE در مراکز توجه و کنترل رفتار دخیل هستند و کمبود آنها موجب علائم ADHD می‌شود.

 آمار بروز و تشخیص ADHD

• حدود 5 تا 7 درصد از کودکان به این اختلال مبتلا هستند.
• در حدود 60 درصد موارد ، نشانه‌ها تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کنند.
• افزایش تشخیص‌ها در سال‌های اخیر نشان‌دهنده افزایش آگاهی والدین و مربیان است، نه افزایش شیوع واقعی.

1️⃣ درمان دارویی:

• داروهایی مانند متیل‌فنیدیت (ریتالین، کونسرتا) و آمفتامین‌ها به تقویت مواد شیمیایی مغزی کمک می‌کنند.
• این داروها به صورت دقیق و تحت نظر پزشک تجویز می‌شوند.
• اعتیادآور نیستند و حتی می‌توانند احتمال اعتیاد در آینده را کاهش دهند .

2️⃣ درمان غیردارویی:

• آموزش والدین: شامل روش‌های صحیح فرزندپروری، مدیریت رفتاری و ارتباط مؤثر.
• آموزش معلم و مدرسه: برای تطبیق شرایط آموزشی با نیازهای کودک.
• درمان رفتاری و مشاوره: به کودک کمک می‌کند تا رفتارهای خود را بهتر کنترل کند.

 نقش والدین در درمان ADHD

والدین نقش کلیدی در موفقیت درمان دارند:

• صبر و بردباری مهم‌ترین ویژگی‌هایی هستند که باید داشته باشند.
• واکنش‌های خشونت‌آمیز و سرزنش‌های شدید فقط وضعیت را بدتر می‌کنند.
• تشویق و تقویت رفتارهای مثبت بیشتر از سرزنش موثر است.

 نقش تغذیه در ADHD

• هیچ ماده غذایی خاصی به طور مستقیم باعث ADHD نمی‌شود.
• اما مصرف زیاد قند و چربی می‌تواند علائم را تشدید کند .
• رژیم غذایی متعادل و دوری از غذاهای فرآوری‌شده به کنترل بهتر علائم کمک می‌کند.

 اهمیت تشخیص به موقع

• هرچه تشخیص زودتر داده شود، فرصت بهتری برای جلوگیری از مشکلات درازمدت وجود دارد.
• درمان دیرهنگام می‌تواند منجر به:
  • مشکلات تحصیلی
  • کاهش اعتماد به نفس
  • روابط اجتماعی ضعیف
  • گرایش به سوء مصرف مواد و اعتیاد شود.

 نتیجه‌گیری

اختلال بیش‌فعالی (ADHD):

• یک اختلال عصبی و روانی است که اغلب از ۲ سالگی آغاز می‌شود.
• با درمان به موقع و همکاری والدین و مربیان می‌توان علائم آن را کنترل کرد.
• درمان دارویی زیر نظر پزشک نه تنها بی‌ضرر است، بلکه می‌تواند آینده کودک را بهتر کند.
• والدین باید آموزش ببینند و از واکنش‌های نادرست و خشونت‌آمیز خودداری کنند.

❤️ همراهی و درک درست از کودک بیش‌فعال، اولین قدم در درمان اوست.

 

اگر فرزندتان علائمی از بیش‌فعالی نشان می‌دهد:

• ناامید نشوید
• به متخصص روان‌پزشکی کودک مراجعه کنید
• با صبر و دانش، راه را برای رشد سالم فرزندتان هموار کنید.